การยกร่างข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศในสถาบันอุดมศึกษาให้ถูกต้องตามขอบเขตของกฎหมาย เพื่อการบังคับใช้อย่างมีประสิทธิภาพ

หลักการและเหตุผล

          กฎหมายเป็นเครื่องมือสำคัญในการบริหารประเทศและกำหนดแนวทางในการดำเนินงานของภาครัฐ ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ “สถาบันอุดมศึกษา” ในฐานะองค์กรที่มีบทบาทสำคัญด้านการศึกษา วิจัย การบริการวิชาการ และการพัฒนากำลังคนของประเทศ จำเป็นต้องมีกฎหมายเป็นกลไกในการกำกับดูแล การดำเนินงาน และการบริหารองค์กรให้เป็นไปตามหลักนิติธรรมและหลักธรรมาภิบาล

          “กฎหมายลำดับรอง” เช่น ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ หรือบทบัญญัติที่มีสภาพบังคับเป็นการทั่วไป ที่ออกโดยอาศัยอำนาจตามความในกฎหมายแม่บท หรือที่เรียกว่า กฎ หรืออนุบัญญัติ ถือเป็นเครื่องมือสำคัญ ที่ช่วยกำหนดรายละเอียดของการปฏิบัติงานในสถาบันอุดมศึกษาให้สอดคล้องกับ กฎหมายแม่บทหรือกฎหมายระดับพระราชบัญญัติ อย่างไรก็ตาม การยกร่างกฎหมายลำดับรองจำเป็นต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ทั้งในด้านหลักกฎหมาย โครงสร้างของกฎหมาย และภาษากฎหมาย เพื่อให้สามารถบังคับใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดปัญหาความขัดแย้ง และป้องกันข้อพิพาททางกฎหมายที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

          ในปัจจุบัน สถาบันอุดมศึกษาของรัฐ มหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ และสถาบันอุดมศึกษาเอกชนต่างต้องออกข้อบังคับ ระเบียบ และประกาศต่าง ๆ เพื่อรองรับการบริหารงานในหลากหลายด้าน เช่น การจัดการศึกษา การบริหารงานบุคคล การวิจัยและบริการวิชาการ การเงินและงบประมาณ ตลอดจนการควบคุมคุณภาพการศึกษา หากการร่างกฎหมายลำดับรองขาดความรอบคอบหรือไม่เป็นไปตามหลักกฎหมาย อาจนำไปสู่ความไม่สอดคล้องกับกฎหมายแม่บท การตีความที่คลาดเคลื่อน ความไม่ชัดเจนในการบังคับใช้ หรือปัญหาข้อพิพาททางกฎหมาย ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการดำเนินงานของสถาบันอุดมศึกษาและผู้บริหารสถาบันอุดมศึกษาได้

          คณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ตระหนักถึงความสำคัญของการยกร่างกฎหมาย ลำดับรองที่ถูกต้องและมีประสิทธิภาพ จึงได้พัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมนี้ขึ้นเพื่อให้บุคลากรที่เกี่ยวข้องในสถาบันอุดมศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการร่างกฎหมายลำดับรอง ที่ถูกต้อง ครอบคลุม และสามารถนำไปใช้ได้จริง หลักสูตรนี้ได้รับการออกแบบให้ครอบคลุมหัวข้อสำคัญ เช่น

• ความเชื่อมโยงระหว่างกฎหมายจัดตั้งสถาบันอุดมศึกษา การปฏิรูปการอุดมศึกษา และบทบาทของสถาบันอุดมศึกษา
• ที่มาและความสำคัญของกฎหมายลำดับรอง ความสัมพันธ์ระหว่างกฎหมายแม่บทและอนุบัญญัติ
• หลักการยกร่างกฎหมายลำดับรอง โครงสร้างของกฎหมาย และภาษากฎหมายที่ถูกต้อง
• แนวทางการจัดทำข้อบังคับ ระเบียบ และประกาศให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของกฎหมายและความต้องการของสถาบันอุดมศึกษา

          นอกจากนี้ หลักสูตรยังเน้นการอบรมเชิงปฏิบัติการ (Workshop) เพื่อให้ผู้เข้าอบรมได้ฝึกฝนการยกร่างข้อบังคับ ระเบียบ หรือประกาศในสถานการณ์จริง โดยได้รับคำแนะนำจากคณะวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิจากสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา และคณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (NIDA) ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการร่างกฎหมายที่มีประสบการณ์และมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมายในการบริหารงานสถาบันอุดมศึกษา

          ด้วยเหตุนี้ หลักสูตรการยกร่างกฎหมายลำดับรองจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง สำหรับผู้ปฏิบัติงานในสถาบันอุดมศึกษา เพื่อให้สามารถดำเนินงานได้อย่างถูกต้องตามขอบเขตของกฎหมาย ส่งเสริมธรรมาภิบาล ความโปร่งใส และประสิทธิภาพในการบริหารงาน อันจะนำไปสู่การพัฒนาระบบการศึกษาระดับอุดมศึกษาให้มีความมั่นคง ทันสมัย และสอดรับกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและเศรษฐกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ