การบริหารงานสหกรณ์อย่างมีประสิทธิภาพสหกรณ์ : ข้อสังเกตที่สำคัญและมุมมองทางกฎหมาย

หลักการและเหตุผล

สหกรณ์เป็นองค์กรที่จัดตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์ทั่วไปเพื่อส่งเสริมผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคมของสมาชิกโดยวิธีช่วยเหลือตนเองและช่วยเหลือซึ่งกันและกันตามหลักการสหกรณ์ การจดทะเบียนจัดตั้งสหกรณ์เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์ ปัจจุบันได้แก่พระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ.2542 แก้ไขเพิ่มเติมจนถึงปัจจุบัน (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2562 สืบเนื่องจากปัญหาที่เกิดขึ้นมากมายในการบริหารจัดการสหกรณ์ตามที่ปรากฏเป็นข่าวตามสื่ออยู่เสมอ ไม่ว่าเกิดจากผู้ดำเนินงานสหกรณ์เอง อันได้แก่ คณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ กรรมการ ผู้จัดการ หรือเจ้าหน้าที่ของสหกรณ์ อีกทั้งจากความบกพร่องของระบบการตรวจสอบที่เกี่ยวข้องกับผู้ตรวจสอบกิจการในด้านงบการเงินและการสอบบัญชี โดยเฉพาะอย่างยิ่งการหลีกเลี่ยงหรือละเลยการดำเนินงานตามกฎหมายและจุดอ่อนหรือช่องโหว่ในการกำกับดูแลสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนที่ดำเนินกิจการในทำนองเดียวกันกับสถาบันการเงิน ที่มักเกิดปัญหาและส่งผลกระทบเป็นวงกว้างต่อสมาชิกของสหกรณ์เหล่านั้นที่มีอยู่เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ ยังมีปัญหาอื่น ๆ ที่ทำให้การบริหารจัดการสหกรณ์ประเภทต่าง ๆ ไม่เป็นไปตามวัตถุประสงค์และขอบเขตแห่งการดำเนินกิจการ  รวมถึงขาดประสิทธิภาพ ปัญหาต่าง ๆ ของสหกรณ์ที่เกิดขึ้นเหล่านี้ล้วนทำให้เกิดความไม่เชื่อมั่นต่อระบบสหกรณ์ จึงนำมาสู่ความพยายามแก้ไขปรับปรุงกฎหมายเพื่อให้เอื้อประโยชน์ต่อการพัฒนา คุ้มครอง และสร้างเสถียรภาพแก่ระบบสหกรณ์ ตลอดจนให้เท่าทันกับปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ซึ่งนับวันยิ่งทวีความรุนแรงและซับซ้อนมากขึ้น

คณะนิติศาสตร์ จึงได้จัดหลักสูตร “การบริหารงานสหกรณ์อย่างมีประสิทธิภาพ : ข้อสังเกตสำคัญและมุมมองทางกฎหมาย” เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรม มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการพื้นฐานระบบสหกรณ์ เจตนารมณ์และหลักการที่ดีและเป็นประโยชน์ของระบบสหกรณ์ต่อสังคมไทย กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับสหกรณ์ การดำเนินงานสหกรณ์ที่เข้าข่ายเป็นการบิดเบือนหรือขัดต่อวัตถุประสงค์หรือนอกขอบเขตการดำเนินกิจการของสหกรณ์ โดยเฉพาะการดำเนินธุรกิจที่เป็นที่นิยมของสหกรณ์ประเภทต่าง ๆ ที่อาจนำไปสู่การสร้างความเสียหายแก่สมาชิกโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย ฯลฯ ทั้งนี้ ผู้อบรมยังจะได้มุมมองและข้อสังเกตทางกฎหมายที่สำคัญด้านคดีปกครองและคดีอาญาที่เกี่ยวกับงานสหกรณ์ อันจะเป็นประโยชน์ต่อผู้อบรมที่ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะเป็นผู้ดำเนินงานสหกรณ์หรือในฐานะเป็นผู้ตรวจสอบและกำกับดูแลกิจการสหกรณ์ เพื่อจะได้เกิดความระมัดระวังและปฏิบัติหน้าที่ที่รับผิดชอบโดยชอบด้วยกฎหมายและเกิดประสิทธิภาพสูงสุด